Nhà căn hộ chỉ có niên hạn dùng trong 1 thời gian nhất quyết, khái niệm sở hữu vĩnh viễn là sở hữu vĩnh viễn về khu đất xây dựng chung cư. Chính bởi thế, nếu như hết niên hạn tiêu dùng, câu chuyện về xây mới căn hộ sẽ là một bài toán khó đối với các chủ nhân.

Bàn về vấn đề này GS. Đặng Hùng Võ - Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường cho biết đa số các người mua đều nghĩ rằng, sở hữu nhà chung cư là vĩnh viễn, hết đời cha mẹ sẽ để lại cho con cháu sinh hoạt. Tuy nhiên, nhà chung cư chỉ có niên hạn tiêu dùng trong 1 thời kì khăng khăng. Đến hết thời hạn tiêu dùng, chủ sở hữu sẽ phải tự đập đi, cải tạo và xây mới hoặc giao lại cho cơ quan chức năng.
"Thực tế, các khu nhà tập thể dễ căn hộ cũ đang được cải tạo theo hướng nâng số tầng lên để nhà đầu tư có sinh lời vào làm cho. Nhưng ấy là đối với các khu nhà chỉ có 4 - 5 tầng và tại vị trí "đất vàng". Còn các khu nhà tập thể cũ ở xa trung tâm, việc cải tạo cũng đã rất cản trở. Do vậy, đối với các tòa nhà 40 - 50 tầng như hiện tại thì khó có nhà đầu cơ nào dám bỏ tiền vào cải tạo", ông Võ nhấn mạnh.
Ông Lê Hoàng Châu, chủ tịch Hiệp hội BĐS thành phố.HCM cho rằng, việc chung cư hết niên hạn là bài toán của mai sau, lúc đấy sẽ có những chính sách mới để xử lý. Niên hạn tiêu dùng của các tòa nhà căn hộ lúc này là 30 năm, 50 năm, dễ 70 năm. Hết thời hạn này, nếu như căn hộ vẫn chất lượng tốt vẫn cho tiêu dùng tiếp, nhưng phải có kiểm định lại đảm bảo an toàn. Ví như căn hộ hư hỏng, xuống cấp phải cải tạo lại. Giả dụ chung cư xuống cấp nặng, nghiêng, lún thì phải di dời, phải bỏ tiền ra xây mới.
"Ví dụ chung cư có diện tích 1.000m2 sau 50 năm dùng lúc này đã xuống cấp, yêu cầu cải tạo lại hoặc xây mới. Khi đó 100 hộ gia đình sở hữu tại đây, sẽ ngồi lại với nhau họp bàn mỗi nhà góp 2 tỷ đồng, tổng là 200 tỷ đồng vun đắp lại chung cư", ông Châu cho hay.
Cũng theo ông Châu, một vài trường hợp người dân không có tiền, thì sẽ giống như chung cư hiện tại, khi hết niên hạn, xuống cấp nguy hiểm thì phải vun đắp lại. Giải pháp là Nhà nước kêu gọi chủ đầu cơ mới đứng ra khiến. Lúc đó, căn hộ có 1.000m2 đất, ngoái kia 100 hộ, mỗi hộ sẽ có 10m2 đất. Nhưng giờ chủ đầu tư mới vào khiến sẽ xây 300 chung cư để có sinh lãi. Hiện tại 1.000 m2 đất thì mỗi hộ sẽ chỉ còn 3,3m2 đất.
tuy nhiên, theo ông Châu việc xây lạu cũng không tiện lợi. Tại thành phố.HCM, có trường hợp chung cư cũ đến hết hạn dùng, phải vun đắp chung cư mới. Nhưng căn hộ này lại nằm trong địa phận quy hoạch ko được xây cao hơn chung cư cũ. Nhưng nếu không được xây dựng cao hơn thì cũng chẳng thể đơn vị tái định cư cho cư dân. Và cũng có căn hộ khi hết niên hạn sử dụng bị phá đi để khiến cho vườn hoa. Lúc xảy ra tình trạng này thì chính quyền phải đứng ra để khắc phục cho cư dân.
"Hoặc như tại Mỹ là sở hữu cá nhân hoàn toàn, có tòa chung cư khi hết hạn dùng thì chủ nhân đã phải đập đi và xây lại hai toà rẻ hơn, diện tích công cùng không ít hơn. Và điều này chủ đầu cơ phải chịu hoàn toàn. Câu chuyện Keangnam cũng có thể phải giải quyết theo hướng như thế", ông Châu cho dễ.
Được biết, theo quy định của pháp luật hiện, tại Điểm a, Khoản 2, Điều 99, Luật Nhà ở 2014 có quy định trường hợp nhà chung cư còn bảo đảm chất lượng và an toàn cho người sử dụng, thì chủ sở hữu được tiếp tục dùng theo thời hạn ghi trong kết luận kiểm định. Trừ trường hợp nhà chung cư bị hư hỏng mà chưa thuộc diện bị phá tháo nhưng nằm trong địa bàn phải thực hiện cải tạo, xây dựng đồng bộ với khu nhà ở thuộc diện bị phá tháo dỡ theo quy hoạch xây dựng được chuẩn y.
Còn đối với trường hợp nhà căn hộ bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không còn bảo đảm an toàn cho người dùng, thì cơ quan quản lý nhà tại cấp tỉnh phải ban hành kết luận kiểm định chất lượng và thống kê UBND cấp tỉnh giấc để thông tin bằng văn bản cho chủ nhân nhà tại. Nội dung văn bản thông báo phải được công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND và cơ quan điều hành nhà tại cấp tỉnh giấc, trên dụng cụ thông tin đại chúng của địa phương.
chủ sở hữu nhà chung cư có nghĩa vụ phá dỡ để cải tạo, vun đắp lại nhà căn hộ mới hoặc bàn giao cho cơ quan có thẩm quyền để phá dỡ và xây dựng dự án khác theo quy định tại Khoản 3, Điều 99, Luật nhà tại 2014 lúc hết niên hạn tiêu dùng nhà ở.
Cũng theo quy định ở Khoản 3 của luật này, trong trường hợp nếu khu đất có nhà căn hộ vẫn phù hợp với quy hoạch vun đắp nhà tại, thì chủ sở hữu được cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mới. Nếu khu đất có nhà căn hộ ko còn phù hợp với quy hoạch vun đắp nhà ở thì chủ nhân nhà căn hộ phải bàn giao lại nhà căn hộ này cho cơ quan có thẩm quyền để phá toá và xây dựng dự án khác theo quy hoạch được phê chuẩn.
Xem thêm